Posocznica jest schorzeniem charakteryzującym się obecnością drobnoustrojów we krwi z różnorodnymi objawami klinicznymi najczęściej odnosi się do konsekwencji klinicznych bakteriemii. Posocznica obejmuje procesem chorobowym układ sercowo-naczyniowy, endokrynny, metaboliczny, krwionośny, nerki, płuca, układ pokarmowy i neurologiczny. Przyczyną posocznicy może być;

• bakteriemia – bakterie we krwi; mogą nie występować objawy towarzyszące,
• posocznica - odpowiedź organizmu gospodarza na obecność drobnoustrojów we krwi lub w tkankach,
• wczesna faza wstrząsu septycznego - posocznica i spadek ciśnienia reagujący na uzupełnienie płynów,
• późna albo nieodwracalna faza wstrząsu septycznego - wstrząs i spadek ciśnienia nie reagujący na uzupełnienie płynów,
• zespół dysfunkcji wielonarządowej - zmieniona czynność narządów u chorych w ostrym stanie – wymaga interwencji w celu utrzymania homeostazy.

Objawy, po wystąpieniu których można podejrzewać posocznicę to;

• gorączka i dreszcze,
• bóle mięśni,
• zaburzenia psychiczne: niepokój, pobudzenie, splątanie, majaczenie, stupor, śpiączka,
• częstoskurcz,
• przyspieszone oddychanie,
• spadek ciśnienia,
• zmiany skórne,
• zmiany zakrzepowe,
• kaszel, odkrztuszanie plwociny, duszność, ból w klatce piersiowej,
• zaburzenia ze strony układu moczowego,
• ognisko w obrębie jamy brzusznej,
• objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego,
• sinica,
• żółtaczka,
• niewydolność zastoinowa serca.

Przyczyny posocznicy są różne. Główne to bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne oraz inne drobnoustroje – beztlenowce. Posocznica może być wywołana przez choroby płuc, dróg moczowych. Przyczyną mogą być ogniska wewnątrz jamy brzusznej – drogi żółciowe, ropień, zapalenie otrzewnej, cewniki śródnaczyniowe, skóra – zapalenie tkanki łącznej, odleżyna, owrzodzenie, zgorzel, zastawki serca.

Czynnikami ryzyka w posocznicy są skrajne grupy wiekowe oraz inne choroby upośledzające odporność, założone na stałe cewniki – śródnaczyniowe, do dróg moczowych, dróg żółciowych itp., poród powikłany oraz pewne zabiegi chirurgiczne.

W badaniach laboratoryjnych wyniki ukazują dodatni wynik posiewu krwi, dodatni wynik posiewu z plwociny, moczu, płynu mózgowo-rdzeniowego itp. Przeprowadza się barwienie próbek pobranych od pacjenta metodą Grama. Często w wynikach ujawnia się leukocytoza, białkomocz, hipoksemia, eozynopenia, spadek stężenia żelaza, podwyższone stężenie glukozy, spadek stężenia wapnia, łagodna hiperbilirubinemia. Rzadko obserwuje się kwasicę mleczanową, leukopenię, azotemię, małoptytkowość, przedłużony czas protrombinowy, niedokrwistość oraz hipoglikemię.

Profilaktyka posocznicy obejmuje szczepienie – przeciwko pneumokokom oraz Haemophilus influenzae typu B, gamma-globulina oraz mycie rąk przez personel szpitala, właściwe obchodzenie się z cewnikami itp. u chorych hospitalizowanych.

Najgorszym powikłaniem posocznicy jest zgon. Może wystąpić zespół ostrej niewydolności oddechowej u dorosłych, niewydolność wielonarządowa, zespół wykrzepiania śródnaczyniowego lub krwotok żołądkowo-jelitowy.

Nawet przy optymalnej opiece śmiertelność wynosi 10-50%. Wzrasta u chorych z neutropenią, cukrzycą, alkoholizmem, niewydolnością nerek, niewydolnością oddechową, hipogamma-globulinemią, w przypadku niektórych czynników etiologicznych, u chorych niewłaściwie leczonych przyczynowo oraz u osób w skrajnych grupach wiekowych.

Wraz z posocznicą może występować neutropenia, cukrzyca, alkoholizm, białaczka, chłoniak i guzy lite, marskość, oparzenia, mnogie urazy, stosowane dożylnie środki odurzające, niedożywienie, hipo- lub agammaglobulinemia, stan po splenektomii oraz zakażenie wirusem HIV.

Posocznica może wystąpić u niemowląt w razie pęknięcia błon płodowych na > 24 h przed porodem, gorączki u matki. W przypadku wcześniactwa należy zbadać noworodki pod kątem zakażenia. Często w starszym wieku diagnostyka posocznicy jest trudniejsza, zmiany w stanie psychicznym lub zmiany zachowania mogą stanowić tylko wczesne objawy,