Poronienie samoistne

Poronienie to oddzielenie się elementów jaja płodowego w macicy bez możliwości rozwoju płodu poza macicą. Za możliwy do przeżycia uważa się płód o masie przynajmniej 500 g czy w wieku ciążowym powyżej 20 tygodnia.
Poronienie samoistne prowadzi do wydalenia w całości lub w części elementów jaja płodowego z macicy przed końcem 20 tyg. ciąży. Poronienie niecałkowite częściej występuje po 10 tyg. ciąży, kiedy to łożysko i płód rozwijają się oddzielnie. Rozwój łożyska, w całości lub części, może zostać zahamowany, co może prowadzić do krwawienia z pochwy, czasami obfitego. Poronienie może być „zagrażające”, kiedy krwawienie z pochwy na początku ciąży występuje ze skurczami macicy lub bez nich, ale bez rozszerzania się kanału szyjki, bez pęknięcia błon płodowych lub wydalenia elementów jaja płodowego. Rozszerzenie się kanału szyjki, pęknięcie błon płodowych i wydalenie elementów jaja płodowego przy obecności krwawienia z pochwy – prowadzi natomiast do poronienia rozpoczynającego się wskutek ustalonego podziału. Jest konieczne różnicowanie poronienia zagrażającego z poronieniem rozpoczynającym się. Wyróżniamy:

• poronienie wywołane – wydalenie elementów jaja płodowego z macicy wskutek działania zabiegowego lub leków,
• poronienie zakażone - stan zapalny obejmujący elementy jaja płodowego lub żeńskie narządy płciowe,
• poronienie posocznicowe - rozprzestrzenienie się bakterii i ich toksyn w obrębie zarówno układu krwionośnego, jak i żeńskich narządów płciowych,
• poronienie nawykowe – trzy z rzędu lub więcej poronień samoistnych. Chociaż powtarzające się poronienia samoistne są często dziełem przypadku, wielu lekarzy poleca badania materiału genetycznego rodziców lub wykluczenie zmian patologicznych macicy jako przyczyn poronienia nawykowego.

Do objawów, mogących świadczyć o poronieniu zalicza się;

• krwawienie z pochwy,
• skurcze macicy,
• rozwarcie szyjki macicy,
• pęknięcie błon płodowych,
• krwawienie zawierające fragmenty jaja płodowego,
• gorączka,
• macica miękka, nieobkurczona.

Przyczyn poronienia może być bardzo wiele, ale przyczyny poronień samoistnych są zazwyczaj nieznane. Wśród nich występują nieprawidłowości chromosomalne, nadmierne spożywanie kawy, niewłaściwe zagnieżdżenie się zapłodnionego jaja, nieprawidłowości w obrębie narządu płciowego matki, zaburzenia endokrynne, ogólnoustrojowe choroby zakaźne, trucizny, nieprawidłowości w budowie i funkcji łożyska, wadliwe plemniki, uraz lub działania jatrogenne lub kryminalne.

Do czynników ryzyka sprzyjających poronieniu zalicza się nieprawidłowości chromosomów płodu, zaburzenia fazy lutealnej, mięśniaki macicy, niewydolność szyjki macicy, infekcje, przeciwciała przeciwpłodowe, choroby autoimmunologiczne, np. zespół antyfosfolipidowy,choroby alloimmunologiczne, np. konflikt serologiczny, leki, związki chemiczne, substancje działające wymiotnie (alkohol, palenie, kofeina), promienie RTG, IUD.

W przypadku poronienia przeprowadza się posiewy pod kątem paciorkowców z grupy B, gonokoków i chlamydii. Widoczny jest spadek stężenia hemoglobiny, spadek wartości hematokrytu. Wykonuje się badanie antygenów grupy Rh.
Każde krwawienie z pochwy jest nieprawidłowe u kobiety, u której podejrzewa się ciążę, lub u ciężarnej i powinno być uważane za poronienie zagrażające aż do pewnych dowodów, że jest inaczej. Krwawienia z pochwy we
wczesnej ciąży w rzeczywistości są dość częste, a ich przyczyny uchodzą uwagi, nawet w poronieniach nawykowych należy oznaczyć kariotyp. Należy przebadać partnerów, aby osiągnąć najlepsze rezultaty terapii,
pacjentkę w zaawansowanej ciąży należy otoczyć specjalną opieką i uwagą, w poronieniach nawykowych należy założyć szew okrężny na szyjkę.

Możliwe są powikłania po rozszerzaniu szyjki lub po wyłyżeczkowaniu jamy macicy, tj. przebicie, infekcja, krwotok, powtarzające się poronienie, a także spadek nastroju i poczucie winy u kobiety, która straciła dziecko.

W przypadkach poronienia zagrażającego, w których krwawienie ustaje, a parametry ciąży wykazują stały wzrost, rokowanie dla matki jest pomyślne. Krwawienie w I trymestrze może współistnieć z porodem przedwczesnym, porodem noworodka o małej masie urodzeniowej oraz śmiercią noworodka. W przypadku poronień nawykowych rokowanie zależy od etiologii. Po wystąpieniu 2 kolejnych poronień pary najczęściej domagają się diagnostyki, którą zazwyczaj powinno się zlecić po trzecim poronieniu nawykowym. Rokowanie pozostaje jednak nadal dobre, z 70% szansą na pomyślne donoszenie kolejnej ciąży.

U kobiet po poronieniu niejednokrotnie stwierdza się niedoczynność tarczycy oraz cukrzycę.