Niedobory witamin są to zespoły niedoboru witamin, rozwijają się powoli i trudno je rozpoznać. Niedobory wielowitaminowe występują zazwyczaj częściej niż niedobór jednej danej witaminy.

Jak powszechnie wiadomo, witaminy dzieli się na dwie podstawowe grupy;

rozpuszczalne w tłuszczach;

• witamina A,
• Witamina D,
• witamina E,
• witamina K,

rozpuszczalne w wodzie;

• witamina C,
• witamina B1,
  
• witamina B2,
• witamina B3,
• witamina B5,
• witamina B6,
• Witamina B7,
  
• witamina B9/B11,
• witamina B13,
  
• witamina B12,
• witamina B15,
  
• witamina P,
• witamina PP,
• witamina F,
  
• witamina H.
  

Niedobór poszczególnych witamin daje różne objawy, niektóre dolegliwości pojawiają się wcześniej, inne później. W zależności od niedoboru przykładowej witaminy, obserwuje się następujące skutki uboczne;

• witamina A – ślepota nocna, nadmierne rogowacenie naskórka, kseroftalmia; opóźnienie wzrostu, utrata apetytu i niedokrwistość u dzieci; plamy Bitota (powierzchowne, piankowate zmiany na spojówkach gałkowych w obrębie szpary powiekowej);
• witamina B – choroba beri-beri u dorosłych oraz postać niemowlęca choroby, zespół Wernickego-Korsakowa, który może zakończyć się śmiercią;
• witamina B2 – zapalenie kątów ust, unaczynienie rogówki, niedowidzenie, zajady, łojotokowe zapalenie skóry; w czasie ciąży – zaburzenia rozwoju szkieletu płodu, takie jak skrócenie kości, zaburzony proces wzrastania;
• witamina B6 – napady drgawek u niemowląt, niedokrwistości, neuropatie, łojotokowe zmiany na skórze;
• witamina B12 – neuropatia obwodowa, niedokrwistość megaloblastyczna, niedokrwistość złośliwa, niektóre zespoły zaburzeń psychicznych;
• witamina C - szkorbut, czyli rozchwianie zębów, zapalenie dziąseł i krwawienia;
• witamina D – krzywica, osteomalacja;
• witamina E – hemoliza czerwonych ciałek krwi, wydalanie kreatyny z moczem, odkładanie się ceroidu w mięśniach.

Niedoborom witamin sprzyja przede wszystkim alkoholizm, upośledzone wchłanianie, przewlekłe spożywanie pokarmów zawierających za mało białka, wiek niemowlęcy i podeszły, niższy status społeczno-ekonomiczny, nadużywanie środków przeczyszczających, pasożyty jelitowe, nadużywanie leków, dziwaczne upodobania i praktyki żywieniowe, itd.

Podobnie jak objawy, rozpoznanie i diagnostyka danego przypadku, również zależą od danego rodzaju witaminy.

W razie niedoborów witamin w diecie, powinno się danej osobie zapewnić poradę na temat tego, jak przygotowywać posiłki i z jakich produktów, aby zniwelować istniejące braki. Należy podkreślić szczególnie konieczność rezygnacji z napojów alkoholowych.

W przypadku, kiedy czynniki społeczno-ekonomiczne przyczyniają się do stosowania niedoborowej diety, należy daną osobę skierować do właściwego biura pomocy społecznej. Wskazany jest nacisk na zastosowanie się do zaleceń dotyczących suplementacji witaminowej oraz pomoc w zerwaniu z nałogiem picia alkoholu i palenia papierosów.