Miażdżyca jest pospolitą postacią stwardnienia tętnic, w której złogi żółtych blaszek  zawierających cholesterol, materiał lipidowy i lipofagi odkładają się w błonie wewnętrznej i wewnętrznej warstwie błony środkowej dużych i średnich tętnic.

Choroba zazwyczaj przebiega bezobjawowo, aż do momentu kiedy pojawia się:

• zwężenie,
• zakrzep,
  
• tętniak,
• zator,
• nadciśnienie samoistne,
• miażdżyca tętnic wieńcowych,
• zastoinowa niewydolność serca,
• udar mózgu,
• pobudzenia przedwczesne przedsionkowe,
• pobudzenia przedwczesne komorowe,
• niewydolność nerek przewlekła,
• rozwarstwienie ściany aorty,
• zator i zakrzepica tętnicza.

Przyczyną powstania miażdżycy naczyń krwionośnych są m.in. czynniki biochemiczne, fizjologiczne i środowiskowe, które prowadzą do zamknięcia światła tętnicy. Nie bez wpływu jest podeszły wiek, oraz występowanie jednego lub więcej z wymienionych poniżej czynników ryzyka.

Czynniki predysponujące do rozwoju miażdżycy tętnic wieńcowych to przede wszystkim nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu, cukrzyca, otyłość, płeć męska, brak aktywności fizycznej, podeszły wiek, obciążający wywiad rodzinny wskazujący na wczesną miażdżycę, obniżenie stężenia frakcji cholesterolu HDL, a podwyższenie stężenia frakcji LDL.

Wczesne, potencjalnie odwracalne chorobowe zmiany następujące przy powstawaniu choroby to przede wszystkim kumulacja obciążonych lipidami komórek w błonie wewnętrznej tętnicy, lipidowe smugi w aorcie i tętnicach wieńcowych. Zmiany późne, zwykle odwracalne to miażdżycowe blaszki z martwicą, włóknieniem i zwapnieniami, osłabienie blaszki sprężystej, nowotworzenie naczyń, zwężenie tętnicy, zakrzepica. Uszkodzenie funkcji śródbłonka, szczególnie wydzielania tlenku azotu, zwiększa gotowość agregacyjną płytek krwi. Następuje zmniejszenie ilości elastyny i degeneracja kolagenu, które powodują zgrubienie ścian naczyń.

Osoby cierpiące z powodu miażdżycy tętnic powinny stosować się do zaleceń właściwej diety. Taką dietę dzieli się na dwie fazy;
dieta wstępna, faza 1:

• tłuszcz całkowity – < 30% całkowitej liczby kalorii;
  
• tłuszcze nasycone < 10%,
• węglowodany – 50-60% całkowitej liczby kalorii,
• białka – 10-20% całkowitej liczby kalorii
• cholesterol – < 300 mg dz.,
• całkowita liczba kalorii – taka, jaka jest  wymagana do osiągnięcia i utrzymania  danej masy ciała,
• sód-1650-2400 mg,
• alkohol – < 30 g;

dieta wstępna, faza 2:

• tłuszcz całkowity – < 30% całkowitej  liczby kalorii,
  
• tłuszcze nasycone < 7%,
• węglowodany – 50-60% całkowitej liczby kalorii,
• białka – 10-20% całkowitej liczby kalorii
• cholesterol – < 200 mg dz.,
• całkowita liczba kalorii – taka, jaka jest konieczna do osiągnięcia i utrzymania pożądanej masy ciała,
• sód-1650-2400 mg,
• alkohol – < 30 g.

Choroba miażdżycowa może prowadzić do wielu powikłań, m.in. takich jak choroba tętnic wieńcowych, niewydolność nerek, udar mózgu, rozwarstwiający lub pęknięty tętniak, zastoinowa niewydolność serca, zaburzenia rytmu serca oraz w niektórych przypadkach do nagłego zgonu.

Wraz z tym schorzeniem mogą współistnieć inne choroby i dolegliwości. Warto przestrzec przed następującymi schorzeniami; nadciśnienie tętnicze samoistne, zastoinowa niewydolność serca, udar mózgu, przewlekła niewydolność nerek oraz zakrzepica i zatorowość tętnic.

Pasma tkanki tłuszczowej w błonie wewnętrznej aorty są widoczne u wszystkich dzieci już w trzecim roku życia. Należy pamiętać, iż miażdżyca występuje u wszystkich osób w podeszłym wieku. Jej skutki i powikłania z nią związane mogą być złagodzone i/lub opóźnione przez unikanie w miarę możności wszystkich czynników zagrożenia miażdżycą.