Choroba Crohna to idiopatyczna choroba zapalna jelita cienkiego i okrężnicy zajmująca wszystkie warstwy ściany jelitowej. Jest to powoli postępująca i nawracająca choroba ze skłonnością do wywoływania niedrożności jelit, przetok i szerzenia się procesu zapalnego na sąsiednie tkanki. Bardzo rzadko występuje we wszystkich innych miejscach w przewodzie pokarmowym.
Objawy dzieli się na kilka grup;
Wszystkie przypadki choroby Crohna:
- biegunka występująca w pewnym okresie u większości pacjentów,
- ból brzucha u 2/3 pacjentów,
- utrata masy ciała,
- zapalenie skóry ropne, zgorzelinowe,
- zapalenie stawów kręgosłupa,
- symetryczne zapalenie stawów obwodowych,
- zapalenie tęczówki,
- tkliwość palpacyjna brzucha;
Przypadki choroby z umiejscowieniem wyłącznie w jelicie cienkim:
- przeważa biegunka, okresowo także nocna,
- często nieokreślone bóle brzucha,
- niedrożność jelitowa u 1/3 chorych,
- kurczowe bóle brzucha na kilka miesięcy przed wystąpieniem niedrożności,
- krwawienie, rzadko masywne,
- umiejscowienie okołoodbytnicze choroby,
- przetoki wewnętrzne,
- czasem zapalenie stawów;
Umiejscowienie jedynie w okrężnicy:
- przeważa biegunka, okresowo także nocna,
- obecność świeżej krwi w stolcu,
- ból brzucha u połowy pacjentów, często łagodniejący po wypróżnieniu,
- umiejscowienie okołoodbytnicze, przetoki,
- wyraźna utrata masy ciała,
- toksyczne rozszerzenie okrężnicy,
- zapalenie stawów,
- sporadycznie niedrożność jelitowa;
Lokalizacja w jelicie cienkim i jelicie grubym:
- niedrożność jelitowa jest znacznie częstsza,
- zapalenie stawów.
Do podstawowych przyczyn choroby zalicza się zakażenie bakteryjne, proces zapalny oraz palenie papierosów.
Diagnostyka;
Umiejscowienie okrężnicze: wrzodziejące zapalenie jelita grubego; niedokrwienne zapalenie jelita grubego; chorobotwórcze drobnoustroje jelitowe: pełzak czerwonki, prątki gruźlicy, toksyna, grzyby; choroby nowotworowe: chłoniak; drażniące lewatywy;
Umiejscowienie w jelicie cienkim: chorobotwórcze drobnoustroje jelitowe: prątki gruźlicy, grzyby, stan zapalny narządów miednicy u kobiet, wywołany chlamydiami; chłoniak; leki; kwasochłonny nieżyt żołądkowo-jelitowy.
W badaniach laboratoryjnych obserwuje się podwyższony poziom OB, niedokrwistość w licznych przypadkach, w ciężkich przypadkach obniżone stężenie albumin, zaburzenia elektrolitowe w surowicy krwi. Uwidaczniają się niedobory: wit. B12, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, kwasu foliowego. Podwyższone jest stężenie białka C-reaktywnego.
W diecie najczęściej nie stosuje się ograniczeń. Jedynie w przypadku złego wchłaniania tłuszczów należy ograniczyć ich spożycie. Przy przewężeniach lub nawracającej niedrożności jelitowej należy unikać potraw bogatych w błonnik.